ภาษาอีสาน เรียนรู้ภาษาอีสานจากละครนายฮ้อยทมิฬ
จำนวนนับภาษาอีสาน
1. หนึ่ง = หนึ่ง
2. สอง = ส๋อง
3. สาม = ส๋าม
4. สี่ = ซี้
5. ห้า = ห่า
6. หก = ห๋ก
7. เจ็ด = เจ๋ด
8. แปด = แปด
9. เก้า = เก้า
10. สิบ = สิ๋บ
11. สิบเอ็ด = สิ๋บเอ๋ด
12. ยี่สิบ = ยี่สิ๋บ,ซาว(บางจังหวัด)
13. ยี่สิบเอ็ด = ซาวหนึ่ง,ซาวเอ๋ด(บางจังหวัด)
14. ยี่สิบสอง = ซาวสอง
กลิ่น รส ภาษาอีสาน
15. เปรี้ยว = ส้ม
16. จืด = จาง,จางโจยโลย (โจยโลยไม่มีความหมายเป็นคำอุทานเหมือนว่าจืดมากคล้ายกับพวกคำว่าแบนแต๊ดแต๋)
17. จืดมาก = จืด
18. เหม็น = เหม็น
19. ฉุน= ขิว
20. ขม = ขม
21. ฝาด = ฝาด
22. อร่อย,อร่อยมาก = แซบ,แซบหลาย
23. ไม่อร่อย = บ่อแซบ
คำศัพท์ภาษาอีสาน คำนาม สรรพนาม
24. ชื่อ = ซือ
25. เธอ = เจ้า (สุภาพ),บัก(ไม่สุภาพใช้นำหน้าชื่อผู้ชาย),อี (ไม่สุภาพใช้นำหน้าชื่อผู้หญิง)
26. ฉัน = ข่อย,เฮา (สุภาพ), กู (ไม่สุภาพ)
27. พี่ = อ้าย,เอื้อย(บางจังหวัดใช้เรียกพี่ผู้หญิง)
28. น้อง = อีหล่า (สุภาพใช้เรียกน้องสาวหรือคนที่มีอายุน้อยกว่า),บักหล่า (สุภาพใช้เรียกน้องชายหรือคนที่มีอายุน้อยกว่า)
29. พ่อ = พอ,อีพอ (สุภาพใช้บางจังหวัด)
30. แม่ = แม,อีแม(สุภาพใช้บางจังหวัด)
31. อา = อาว (ใช้เรียกอาผู้ชาย ส่วนผู้หญิงใช้อา)
32. พี่เขย = พี่อ้าย
33. พี่สะใภ้ = พี่นาง
34. ปู่,ตา, = พ่อใหญ่ (ใช้กับคนที่มีอายุเยอะๆก็ได้)
35. ย่า,ยาย = แม่ใหญ่ (ใช้กับคนที่มีอายุเยอะๆก็ได้)
36. ย่าทวด,ย่าทวด = ย่าเฒ่า,ยายเฒ่า (บางจังหวัดก็ใช้แม่ใหญ่)
37. ปู่ทวด,ตาทวด = ปู๊เฒ่า,ตาเฒ่า (บางจังหวัดก็ใช้พ่อใหญ่)
38. เขา,พวกเขา= เพิน,ซุมเพิน
39. เรา,พวกเรา = เฮา,พวกเฮา,หมู่เฮา
40. บ้าน = เฮืยน
41. คนไหน,ใคร = ผุได๋
42. วัยรุ่นผู้ชาย = ผุบ่าว
43. วัยรุ่นผู้หญิง = ผุสาว
44. ทิด = คนที่เคยบวชแล้ว
ธรรมชาติภาษาอีสาน
45. ดิน = ขี้ดิน
46. โคลน = ขี้ตม
47. ฟางข้าว=เฟียง
48. ก้อนเมฆ = ก้อนขี้ฝ่า
49. ดวงจันทร์ = อีเกิ้ง
พืช ผัก ผลไม้ ภาษาอีสาน(ผลไม้ใช้คำว่า “หมาก”หรือ“บัก” นำหน้าก้ได้)
50. ขมิ้น = ขี้หมิ่น
51. ข้าว = เข่า
52. มะละกอ = หมากหุ๊ง
53. ฝรั่ง = หมากสีดา
54. ตะคร้อ = หมากค่อ
55. ทับทิม = หมากพิลา
56. มะยม = บักยม
57. มะขาม = บักขาม
58. กระถิน = หมากกะเสด
59. มะเขือเทศ = บักเขียเคีย
60. มะเขือพวง = บักแข้ง
61. สับปะรด = บักนัด
62. ขนุน = บักมี้
63. มะเขือเปราะ,มะเขือลาย = บักเขียขื๊น
64. แตงโม = บักโม
65. มะม่วง = บักมวง
66. มะตูม = บักตูม
67. ใบชะพลู = ใบผักอีเริด
68. ผักชีฝรั่ง = ใบแข่วเรื่อย
69. พุทรา = บักทัน
70. แตงกวา = บักแตง
71. กล้วยน้ำว้า = กล้วยอ่อง
72. ฟักทอง = บักอึอ
สัตว์ ภาษาอีสาน
73. ลูกอ๊อด = ฮวก
74. คางคก = ขี้คังคาก
75. กิ้งก่า = ขี้กะปอม
76. ปลาไหล = เอียน
77. จระเข้ = อีแข่
78. ตุ๊กตา = กับแก้
79. จิ้งจก = ขี้เกี้ยม
80. วัว = งัว
81. ตะขาบ = ขี้เข็บ
82. แมงป่อง = แมงงอด,แมงเงา
83. ไส้เดือน = ขี้กะเดียน
ข้าวของเครื่องใช้ภาษาอีสาน
84. เสื้อ = เสี้ย
85. เสื่อ = สาด
86. เชือก = เซี้ยก
87. กางเกง = ซ้ง
88. ผ้าถุง = ซิ่น
89. รองเท้า = เกิบ
90. กรรไกร = มีดเซีย(ใช้บางจังหวัด)
91. ช้อน = ซ่อน,บ่วง(ใช้บางจังหวัดคนสมัยคนเฒ่าคนแก่ก่อนชอบพูด)
92. กระเป๋า = ถุงย้าม (เป็นกระเป๋าสะพายข้างบางคนทำมาจากถุงปุ๋ย)
93. รองเท้าบู๊ท = เกิบบู๊ท (ใส่ไปทำไร่ทำสวน)
94. ร่ม = จ้อง
คำกริยา คำวิเศษณ์ ภาษาอีสาน
95. เดิน = ย่าง
96. วิ่ง = แลน
97. ถูก = ถึก
98. กิน = กิน,แดก,สะแตก(ไม่สุภาพเป็นคำพูดเสียงกระแทก)
99. ต่อย = อัด
100. ผ่า = ปาด(ใช้พูดกับสิ่งของหรือผลไม้ เช่น ปาดบักแตงโม=ผ่าแตงโม)
101. กางร่ม = กางจ้อง
102. โกหก = ขี้ตั๋ว
103. เอ็นดู = สะออน,ออนซอน
104. โกรธ = เคียด
105. โมโห = สูน
106. หน้าบูด = หน้างอ
107. กลับ = กลับ,เมีย(ใช้บางจังหวัด)
108. ขี้เหนียว = ขี่ถี่
109. ขโมย = ลัก
110. ขี้ขโมย = ขี้ลัก
111. คิด = คึด
112. คิดถึง = คึดฮอด
113. หนวกหู = อยากไล
114. วันนี้ = มื้อนี้
115. พรุ่งนี้ = มื้ออื่น
116. วันมะรืน = มื้อหือ
117. เวลาสาย = สวย
118. ตอนเช้า = ตอนเซ้า
119. ตอนเย็น = มื้อแลง
120. หัวค่ำ = ตอนค่ำ
121. บน = ข้างเทิง
122. บนบ้าน = เทิงเฮืยน
123. ทำไม = เป็นหยัง
124. อะไร = อิหยัง
125. อย่างไร = จั่งได๋
126. ทำ = เฮด
127. โอ๊ย = เอ๋อ (แสดงอาการเจ็บปวด)
128. สะอึก = สะเออ
129. หาย = เสีย
130. หายแล้ว = เซาแล้ว (ใช้บอกอาการเช่น“หายปวดท้องยัง:หายแล้ว(เซาแล้ว)”)
131. หยุด = เซา
132. ถึง = ฮอด
133. นะ = เนาะ
134. แบบนี้ = จั่งสี้
135. แบบนั้น = จั่งสั้น
136. เรอ = เอี้ยม
137. อยู่ไหน = ยุไส
138. ที่ไหน = หม่องได๋
139. พูด = เว้า
140. ลื่นล้ม = หมื่นล้ม
141. วิ่ง = แลน
142. เฉยๆ = ซือๆ
143. รู้ = ฮู้
144. สวย = งาม
145. สะดุด = ข่อง
146. สบายอกสบายใจ = ซ่วง
147. บ้า = ป่วง
148. ถึงเช้า = ซอดแจ้ง เช่น เฮดงานจนซอดแจ้ง (ทำงานจนถึงเช้า)
149. ใด,ไหน = ไส,ได๋
150. ชม,บ้ายอ= ย้อง,มักย้อง
151. ดุ = ฮ้าย
152. ขี้อ้อน =-ขี้เอาะเซาะ
สี ภาษาเหนือ
153. ดำสนิท = ดำคื่อลื่อ, ดำขี่หลี่
154. สีกรมอมม่วง = สีแหล่ๆ (ใช้แซวคนที่มีผิวคล้ำก็ได้)
คำพูด ภาษาอีสาน
155. ถ้าจะพูดแบบนี้นะ = ขั้นสิเว้าจั่งสี้
156. ค่อยยังชั่ว = ใครแน
157. ก็ได้ = กะได้
158. แน่นอน = แม่นแท้ๆ
159. จริงๆ = อิหลิ
160. ใช่ = แม่น
161. ไม่ใช่ = บ่แม่น
162. ไม่ = บ่
163. ปากดี = สำมะแจะ (ห้ามพูดกับคนที่มีอายุเยอะกว่าเพราะจะไม่สุภาพแต่ใช้กับคนที่มีอายุน้อยกว่าได้)
164. รังเกียจ = ขี้เดียด
165. อะไรนักหนา = อิหยังกะด้อกะเดี้ย
166. หรอ = ติ
167. ว๊าว = บู๊ย (ใช้พูดเมื่อตะลึงกับบางสิ่งบางอย่าง)
168. รอด้วย = ท่าแน่
169. เป็นยังไงบ้าง = เป็นจั่งได่แน่
170. รู้ได้ไง = ฮู้ไดจังได๋
เว้าภาษาอีสาน ตามรอยละครนายฮ้อยทมิฬ
Cr.ตอกย้ำความสนุก นายฮ้อยทมิฬ
EP.1 Clip 1
1. นายฮ้อย = พ่อค้าขายควาย
2. ทิด = คนที่เคยบวชแล้ว
3. กินเข่าบ่ = กินข้าวไหม (ทิดสุบิน นาทีที่ 2:27)
ฮ้อนฮ่าย = ร้อนมาก
EP.1 Clip 2
4. มาเป็นสุ้มเป็นแถว = มาเป็นหมู่คณะ (เพลงแห่นางแมว)
5. ย้อน = เพราะ
เป็นนำพวกเจ้า = เป็นเพราะพวกเธอ
EP.1 Clip 3
6. มึงสิเอากับกูบ่ = มึงอยากมีเรื่องกับกูหรอ (คำสร้อย นาทีที่ 2:35)
7. ฮักกันแพงกัน = รักกันสามัคคีกัน (อ้ายมืด นาทีที่ 2:40)
8. อิหยัง = อะไร
9. หุนหวย = รำคาญ
10. เจ้าไปไสมา = เธอไปไหนมา (อ้ายเคน นาทีที่ 0:12)
11. เอื้อยบ่เป็นหยังดอก = พี่สาวไม่เป็นอะไรหรอก (คำแก้ว นาทีที่ 0:15)
12. อ้ายสิฟ้าวไปฟ้าวมาเด้อ = พี่จะรีบไปรีบกลับนะ (อ้ายเคน นาทีที่ 0:31)
13. เทื่อนี้ = ครั้งนี้
14. หลายเติบ = เยอะแยะ
15. เบิ่ง = ดู
16. เมือ,คืน= กลับ
17. โดน = นาน
EP.2 Clip 1
18. อย่าเฮดจั่งสี้ = อย่าทำแบบนี้ (นายฮ้อย นาทีที่ 2:16)
19. ถ่าอ้ายก่อนแนแหม๋ = รอพี่ก่อนได้ไหม (นายฮ้อย นาทีที่ 2:24)
20. อย่าทิ่มข่อยไป = อย่าทิ้งฉันไป (คำแก้ว นาทีที่ 3:25)
EP.2 Clip 4
21. ฟ้าว = รีบ
22. ว่าจั่งได๋ = ว่าไง
EP.16 Clip 4
23. ตาหลูโตน = น่าสงสาร
EP.16 Clip 5
24. เป็นตาย่านแท้ = น่ากลัวจัง
EP.16 Clip 6
25. ย่าน = กลัว
26. เอิ้น = เรียก
27. พ้อ = เจอ
28. เป็นจั่งได๋ = เป็นยังไง
29. ถ่ากูแหน่สู = พวกเอ็งรอข้าด้วย
ที่มา :: https://www.rakjung.com/
